In dit jaarverslag schenken we in eerste instantie aandacht aan de programmaverantwoording, daarna komen de verschillende paragrafen aan de orde.

Voorafgaand aan de daadwerkelijke verantwoording per programma over de uitvoering van de voorgenomen activiteiten, schenken we in deze inleiding aandacht aan:

• Resultaat 2016;
• Grondexploitatie;
• Financiële positie.

In de loop van 2016 heeft het resultaat zich als volgt ontwikkeld:

Bij de bepaling van het jaarrekeningresultaat houden we al rekening met de onttrekkingen aan en stortingen in de reserves waar een raadsbesluit aan ten grondslag ligt. In 2016 is per saldo € 6.967.000 onttrokken aan onze reserves, ten gunste van de exploitatie. Als we met de mutaties van de reserves rekening houden, dan kunnen we het saldo als volgt presenteren:

Jaarrekeningresultaat 2016 versus verwacht resultaat 2de tussentijdse rapportage 2016
Bij de 2de tussentijdse rapportage 2016 hadden we de verwachting, dat we het jaar 2016 af zouden sluiten met een positief resultaat van € 1.156.000. Na de 2de tussentijdse rapportage hebben we dit resultaat naar boven moeten bijstellen. Hieronder lichten we op hoofdlijnen die ontwikkeling toe. Hierbij laten we de onderdelen waarvan de lasten gedekt worden uit een reserve buiten beschouwing. Het effect hiervan is budgettair neutraal.

Een afwijking geven we alleen de kwalificatie structureel als de afwijking ook in 2017 van toepassing is en als we er bij het opstellen van de begroting 2017 geen rekening mee hebben gehouden. In het vervolg van dit jaarverslag gaan we gedetailleerder, per programma, in op de relevante verschillen ten opzichte van de begroting na wijzigingen.

Jaarrekeningresultaat 2016 versus begroot resultaat 2016
In november 2015 heeft de Raad de begroting 2016 vastgesteld met een positief saldo van € 79.000 voor 2016. In onderstaand overzicht geven we op hoofdlijnen een toelichting hoe vanuit dit vertrekpunt het uiteindelijke jaarrekeningresultaat van € 1.624.000 tot stand is gekomen.

In bovenstaande tabel hebben wij de posten opgenomen die vanaf het vaststellen van de begroting van invloed zijn geweest op het jaarrekeningresultaat. Diverse van deze posten hebben wij al tussentijds gemeld, via de 1^ste en de 2^de tussentijdse rapportage. Onze begroting hebben we met deze posten aangepast. Het gevolg hiervan is dat deze aanpassingen niet meer terugkomen in deze jaarrekening. Voor de leesbaarheid van bovenstaande tabel geven wij een korte toelichting op de afzonderlijke posten, zodat u niet terug hoeft te pakken naar eerdere documenten.

Aanvullende storting voorziening voormalig wethouders.
Wij zijn verplicht om voor de voormalig wethouders een voorziening aan te houden voor de uitkering van hun (toekomstig) pensioen. Door onder andere de lage rentestand en aanpassing van de leeftijdsverwachting is een hogere voorziening nodig om de verwachte toekomstige uitkeringen te kunnen bekostigen (€ 766.000).

Voorziening in verband met ziekte voormalig wethouder.
Als gevolg van de ziekte van een voormalig wethouder vindt er voortzetting van de wachtgelduitkering plaats voor een periode van 3 jaar (medio 2014 – medio 2017). Hiervoor moet een voorziening worden gevormd van € 150.000. Dit levert voor 2016 een incidenteel nadeel op.

Boekenonderzoek belastingdienst.
Op basis van het voorlopig rapport van de belastingdienst naar aanleiding van het boekenonderzoek wordt een naheffing BTW verwacht.

Hogere bijdrage ABG organisatie.
In 2016 verwacht de ABG organisatie een tekort van maximaal € 748.000, hiervan is in de 2e tussentijdse rapportage een bedrag van € 450.000 meegenomen. Conform de vastgestelde verdeelsleutels is het aandeel voor Gilze en Rijen hierin 53,8%. Dit betekent een nadeel van maximaal € 402.000.

Claimrecht aankoop gronden.
Op de percelen van basisschool De Brakken, Sint Jozef en de voormalige Kring locatie rust een claimrecht van de parochie. Dit houdt in dat wanneer de onderwijsbestemming beëindigt wordt, deze gronden weer eigendom worden van de parochie. Met de parochie is overeenstemming bereikt over het beëindigen van dit claimrecht tegen betaling van een vergoeding.

Rentebaten BLS gelden.
De rentebaten die we hebben ontvangen over 2016 en voorgaande jaren hebben we apart moeten verantwoorden in de exploitatie 2016. Dit leidt tot een incidenteel voordeel.

Verkoop Villa Mol en reststroken.
In 2016 is het pand aan het Bisschop de Vetplein 1 verkocht voor een bedrag van € 310.000. Daarnaast zijn er nog enkele reststroken grond verkocht ter waarde van € 30.000, hetgeen leidt tot een incidenteel voordeel van € 340.000.

Voorbereidingskosten N282.
Bij de 1^e tussentijdse rapportage 2015 was een aanvullend krediet opgenomen van € 110.000 voor de verbreding van de N282 en de planontwikkelingskosten die hiermee gepaard gaan. Dit bedrag was geraamd in de reguliere exploitatie terwijl de kosten werden verantwoord binnen de grondexploitatie. Dit zorgde in 2015 voor een voordeel in de exploitatie. In 2016 is dit gecorrigeerd waardoor dat jaar sprake is van een nadeel.

Gebundelde uitkering.
De uitkeringslasten zijn hoger dan begroot. In 2016 kunnen we aanspraak maken op de Vangnetregeling BUIG hierdoor zijn de inkomsten hoger dan begroot.

Lagere kosten WMO begeleiding.
We hebben in 2016 minder uitgegeven aan WMO begeleiding dan geraamd. Het rijksbudget bedraagt € 3,3 miljoen en hiervan is € 2.153.000 besteed.

Niet bestede middelen verhoogde asielinstroom.
In 2016 zijn via de Septembercirculaire en Decembercirculaire middelen ontvangen voor de verhoogde asielinstroom. Deze middelen (€ 213.000) zijn in 2016 nog niet besteed.

Boekwaarde oudbouw De Brakken.
De oudbouw van de Brakken inmiddels gesloopt. Deze oudbouw had een boekwaarde van € 228.000. Deze boekwaarde schrijven we ineens af ten laste van het resultaat 2016.

Kortlopende rente.
Bij het aantrekken van financieringsmiddelen blijft de geldmarkt rente (looptijd < 1 jaar) aanzienlijk lager dan de kapitaalmarkt rente (looptijd > 1 jaar). Bij de begroting 2015 hadden we hier al gedeeltelijk rekening mee gehouden. Door ons financieringstekort met geldmarkt rente te financieren maken we zo optimaal mogelijk gebruik van deze lage rentestand. We verwachten voor 2016 een aanvullend voordeel van € 630.000. Bij het voordeel hebben we al rekening gehouden dat een deel hiervan ten gunste komt van de grondexploitatie.

Bespaarde rente.
Over onze eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen) nemen we in de begroting de post bespaarde rente op. Wij hebben deze post geactualiseerd op basis van de jaarrekening 2015. Het bedrag aan reserves en voorzieningen is begin 2016 ruim € 5 miljoen hoger dan geraamd bij het opstellen van de begroting 2016, voornamelijk doordat we investeringen en activiteiten later realiseren dan financieel verwacht.

Voordeel algemene uitkering.
De algemene uitkering is € 435.000 hoger dan begroot. Dit heeft vooral de volgende oorzaken:

• Actualisatie uitkeringsgerechtigden ultimo 2015 (233.000 V);
• vaststelling bebouwing en aantal kernen voor 2016 (183.000 V);
• bijstellingen 2015 (188.000V).

Rentelasten grondexploitatie.
In 2016 hebben we minder rentelasten toe kunnen rekenen aan de grondexploitatie. Hierdoor ontstaat er een nadeel in de reguliere exploitatie.

Herwaardering financiële vaste activa.
Twee financiële vaste activa (Appa pensioenrekening en vordering op BNG vanuit voormalige gemeenschappelijke regeling HNG) hebben we moeten herwaarderen conform de (herziende) BBV regeling. Dit leidt tot een nadeel van € 202.000.